Kiedy warto iść na psychoterapię? Jak znaleźć dobrego psychoterapeutę? To pytania, które słyszę bardzo często, mam więc nadzieję, że ten artykuł pomoże Ci znaleźć odpowiedzi.
Kiedy warto iść na psychoterapię?
Odpowiedź na to pytanie jest stosunkowo prosta – na konsultację z psychoterapeutą warto wybrać się zawsze, gdy masz pytania czy wątpliwości co do swojego stanu psychicznego. I tutaj ważna informacja: samo pójście do gabinetu psychoterapeuty wcale nie oznacza, że od razu rozpoczynasz proces psychoterapii. Każdy profesjonalny i etyczny psychoterapeuta robi najpierw konsultacje (może być to jedno lub kilka spotkań). Te pierwsze spotkania mają na celu ustalenie, z jakim problemem zgłasza się pacjent oraz jaka forma pomocy jest w sytuacji danej osoby optymalna.
Dopiero po konsultacjach zawiera się tzw. kontrakt terapeutyczny (zazwyczaj ustny, ale może być też pisemny), podczas którego ustala się cel psychoterapii, zasady współpracy oraz liczbę sesji. Psychoterapia zaczyna się więc dopiero w momencie, gdy obie strony się na to umówią. Jeżeli więc masz wątpliwości, czy Twój problem wymaga psychoterapii, pójście na konsultację jest dobrym rozwiązaniem. Zadaniem psychoterapeuty jest pomoc w ustaleniu, czy i jakiej terapii potrzebujesz; jeśli nie jest ona możliwa u danego psychoterapeuty, powinien polecić Ci inne miejsca, w których znajdziesz pomoc.
Jak znaleźć dobrego psychoterapeutę?
Odpowiedź na to pytanie nie jest, niestety, prosta. Wszystko przez to, że w Polsce do tej pory nie wprowadzono ustawowej regulacji zawodu psychoterapeutów. W związku z tym pacjenci zdani są w poszukiwaniach na siebie, a to wymaga pewnej wiedzy. Oto najważniejsze rzeczy, na które warto zwrócić uwagę.
Wykształcenie psychoterapeuty
Psychoterapia to dziedzina, która wymaga wieloletniego, profesjonalnego szkolenia, które obejmuje również staże kliniczne czy psychoterapię własną. Sprawdź, po jakiej szkole jest Twój psychoterapeuta. Te informacje powinne być dostępne na stronie internetowej psychoterapeuty (lub portalu, na którym się ogłasza). Osobiście uważam, że jeśli ktoś nie ma jasno opisanego swojego wykształcenia, nie warto się do niego wybierać (chyba, że masz czas, pieniądze i chęć na osobiste spotkanie, podczas którego zadasz terapeucie pytanie o jego wykształcenie). Psychoterapeuta ma obowiązek jasno odpowiedzieć Ci, jakie szkolenia ukończył i jakie ma doświadczenie. Jeśli tego nie robi, znajdź kogoś innego.
Jak zweryfikować wykształcenie psychoterapeuty? Niestety, musisz tutaj uruchomić wyszukiwarkę i uzbroić się w trochę czasu i cierpliwości. Wygoogluj szkołę terapeuty, którego sprawdzasz – ile trwa/trwała, jakie ma wymagania? Profesjonalne podstawowe szkolenie terapeutyczne trwa 4 – 4,5 roku, natomiast specjalizacje mogą trwać krócej, są pogłębieniem i dalszym rozwojem terapeuty. Studia psychologiczne nie są szkoleniem psychoterapeutycznym. Kursy trwające kilka weekendów czy miesięcy nie są profesjonalnym, całościowym szkoleniem.
Przynależność do profesjonalnych stowarzyszeń
Psychoterapeuta może – choć nie musi – przynależeć do jakiegoś stowarzyszenia czy towarzystwa zrzeszającego psychoterapeutów pracujących w danym nurcie. Dlaczego to ważne? Ponieważ będąc członkiem jakiegoś towarzystwa, psychoterapeuta zobowiązuje się do przestrzegania kodeksu etyczno-zawodowego danej instytucji.
Superwizja
Każdy profesjonalny i etycznie pracujący psychoterapeuta regularnie się superwizuje. Superwizja to spotkania z bardziej doświadczonym psychoterapeutą (superwizorem), który daje informacje zwrotne na temat pracy danego psychoterapeuty (swojego superwizanta). Skąd superwizor zna pracę superwizanta? Superwizant opowiada o pracy z danym pacjentem i/lub zapis sesji (może być to sesja spisana z pamięci, spisana z nagrania lub sesja nagrana na wideo). Oczywiście fakt nagrywania sesji w jakiejkolwiek formie są uzgadniane z pacjentem przed rozpoczęciem psychoterapii i mogą się odbywać wyłącznie za jego zgodą (pisemną), którą może on wycofać w dowolnym momencie. Superwizora obowiązuje tajemnica zawodowa – tak samo jak psychoterapeutę prowadzącego przedstawianą sesję. Tożsamość pacjenta jest chroniona (nie podaje się żadnych wrażliwych danych, czy charakterystycznych szczegółów); jeśli superwizor zna przypadkiem pacjenta ze swojego życia (w jakikolwiek sposób), superwizja nie może się odbyć i praca z daną osobą nie jest przedstawiana. Dobry psychoterapeuta powinien regularnie się superwizować, nie ma jednak obowiązku ujawniania nazwiska swojego superwizora (chyba, że chce).
Twoja subiektywna ocena
Często się mówi, że trzeba się dobrze czuć ze swoim psychoterapeutą, że musi być „chemia”. I rzeczywiście, relacja terapeutyczna jest najważniejszym czynnikiem leczącym, jednak jej jakość zależy od kompetencji psychoterapeuty, a nie od „magicznego” dopasowania. To dzięki wiedzy i narzędziom terapeuty oraz jego wysokiej etyce pracy możliwe jest poczucie bezpieczeństwa i zaufania w gabinecie. Nie oznacza to jednak, że psychoterapia będzie przyjemna – wręcz przeciwnie, bywa trudna, wymagająca wysiłku, a nawet bolesna. Porównałabym ją do rehabilitacji, a nie masażu relaksacyjnego. Poszczególne sesje mogą być nieprzyjemne czy trudne, ale na dłuższą metę widać i czuć poprawę. W procesie psychoterapii po pierwszym pół roku pracy powinno być widać pierwsze zmiany. Jeśli terapia trwa ponad dwa lata i nic się nie zmieniło – warto poszukać innego psychoterapeuty.
Online czy na żywo?
Zawsze na pierwszym miejscu stawiałabym psychoterapię na żywo, w gabinecie. Praca online nie jest wskazana dla wszystkich osób (a niestety, nieprofesjonalni terapeuci nie zwracają na nie uwagi, bo jest im wygodniej pracować online) i jest to, siłą rzeczy, inny rodzaj kontaktu. Jednak w uzasadnionych przypadkach (brak dostępu do psychoterapii w miejscu zamieszkania, brak mobilności itp.) jest to świetne rozwiązanie. Jeśli nie ma przeciwwskazań do psychoterapii online, może być ona równie skuteczna jak praca w gabinecie.
Z polecenia znajomych
Często przy wyborze kierujemy się poleceniami znajomych. W przypadku psychoterapii może być to jednak problem, ponieważ terapeuta nie może leczyć osób, które są ze sobą związana (rodziny, bliskich przyjaciół, partnerów, kolegów z pracy, którzy dobrze się znają itd.). Dlatego w przypadku poszukiwań psychoterapeuty polecenia bliskich osób nie można wykorzystać – chyba, że osoby polecające skończyły już swoje terapie. Jeśli polecenie mamy od dalszego znajomego, z którym nie mamy bliskiego kontaktu regularnie – wtedy nie ma problemu.
Na co uważać?
Jeśli psychoterapeuta zaprasza Cię do mieszania kontekstów w relacji terapeutycznej (np. chce przyjść do Ciebie jako klient), przekracza w jakikolwiek sposób granice w kontakcie (jest agresywny czy uwodzący), jest niesłowny (np. zapomina o spotkaniu) lub bardzo często odwołuje sesje – to świadczy o skrajnym braku profesjonalizmu. Uciekaj jak najszybciej i znajdź kogoś innego.
Mam nadzieję, że ten artykuł będzie dla Ciebie pomocny. Wiem, że jest gęsty od różnych informacji i że znalezienie dobrego psychoterapeuty bywa sporym wyzwaniem. Warto jednak włożyć wysiłek w poszukiwania – przecież, kiedy cierpimy na trudną do wyleczenia anginę albo mamy skomplikowaną kontuzję, to szukamy odpowiedniego specjalisty do skutku, zamiast chodzić z bolącym gardłem czy kręgosłupem, prawda? Tak samo ważne jest nasze zdrowie psychiczne. Powodzenia!
0 komentarzy